D'PrinzipPien
Verschidde Verben hunn eng eege Form fir den Imparfait an/oder de Conditionnel, déi dacks mat den Diphthongen éi oder ou forméiert gëtt:
|
Imparfait
|
Conditionnel
|
| hunn:
|
ech hat
|
ech hätt
|
| sinn:
|
ech war
|
ech wier
|
| bleiwen:
|
ech blouf
|
ech bléif
|
| brauchen:
|
|
ech bräicht
|
| doen = dinn:
|
ech doung
|
ech déing
|
| ginn:
|
ech gouf
|
ech géif
|
| goen:
|
ech goung
|
ech géing
|
| hänken:
|
ech houng
|
ech héing
|
| kënnen:
|
ech konnt
|
ech kéint
|
| kommen:
|
ech koum
|
ech kéim
|
| leien:
|
ech louch (loung)
|
ech léich
|
| mussen:
|
|
ech misst
|
| sëtzen:
|
ech souz
|
ech séiz
|
| soen:
|
ech sot
|
|
| sollen:
|
ech sollt
|
|
| stoen:
|
ech stoung
|
ech stéing
|
| wëllen:
|
ech wollt
|
ech wéilt
|
| wëssen:
|
ech wousst
|
ech wéisst
|
Wa keng Form fir den Imparfait do ass, da gëtt de Participe passé geholl, mat den Hëllefsverben „hunn“ oder „sinn“, jee no Verb. Et gëtt meeschtens keen Ënnerscheed am sproochleche Gebrauch vun Imparfait a Passé composé.
Verschidde Forme si vereelzt a gi kaum nach gebraucht:
-
maachen, ech mouch, ech méich; iessen, ech ouss, ech éiss
Et gëtt och regional Ënnerscheeder:
-
ech géing = ech ging, ech géif = ech gif
De Passé composé vu sëtzen ass kaum am Gebrauch, do gëtt den Imparfait geholl:
Meeschtens ass de Participe passé mat engem ge virdrun:
-
gespillt, gelaacht, gefrot, geschlof, gejaut, gelant, geleeën, gelunn, geluecht, geléit (vun: léiden), gelidden (vun: leiden), geleet (vun: leeden), gesiess, gesat, gezielt, geziilt, gezillt, gehat, gewiescht
Eventuell muss en Treema op den e kommen:
Bei Verbe mat engem Prefix steet de ge bannendran :
Et gëtt eng Partie onreegelméisseg Forme beim Participe passé:
-
komm, bruecht, bliwwen, kaaft, konnt, gaang(en)
-
besicht, erzielt, studéiert, blaméiert, liéiert
D’Hëllefsverb vum Participe passé ass meeschtens hunn; et ass ëmmer hunn bei transitive Verben:
-
ech hu giess, gekuckt, gemaach, gedoen (gedinn)
D’Hëllefsverb vum Participe passé ass dacks sinn, wann et ëm Bewegung geet:
-
ech si gaang, komm, gelaf, geklommen, geschwommen, gefall, gesprongen
De Conditionnel ka mat zwee Hëllefsverbe gebilt ginn, ouni en Ënnerscheed am Sënn: géif, géifen vum Verb ginn oder géing, géingen vum Verb goen:
- ech géif kommen, ech géing kommen, ech kéim
-
mir géife gär kommen,
mir géinge gär kommen, mir kéimen
De Conditionnel kënnt no wann an och no wéi wann a bei der indirekter Ried:
-
E mécht, wéi wann e mech net géif kennen.
-
Wann dat wouer wier, da géif ech menger Wee goen.
-
Hie seet, et géif schneien dobaussen.
Mat hätt gëtt e Wonsch ausgedréckt:
-
Ech hätt gär e Pättchen, wannechgelift.
D‘Hëllefsverb wäerten dréckt e Wonsch aus, en Zweiwel oder eng Menace, et kritt ëmmer en äe:
-
Ech wäert dir et soen!
-
Du wäerts jo kommen?
-
Dat wäert jo alt klappen.