D’PrinzipPien
ei wéi bei hei:
deier, Eil (däitsch: Eule), leieren, Gewei, leien, Meis (däitsch: Meise)
ai steet just bei Wierder, déi vun au hierkommen, oder awer vum däitschen oder vum franséischen ai:
Lais, Haiser, Gebai, Mais (däitsch: Mäuse, Mais), Pai
äi wéi Wäin:
Däiwel, Äis, Käil, Bäich, Bläi, mäi Wäin, hie läit, Mäifel
éi wéi Béier:
Déier, Éil (däitsch: Aal), léieren, wéi, léien, Méi
au wéi Fauscht a wéi Laun:
Auer, Daum, Drauf, klauen, sauer, haut
Bauch, Fauscht, Haut, lauschteren
ou wéi bei Kou:
Bouf, Brout, Kou, Schoul, wou
Mee a franséische Wierder gëtt den ou wéi en u geschwat:
Coupé, Clou, Coup
oi als Diphthong steet just bei Boiler a Koi, soss stinn eu, äu, ue:
lëtzebuergesch, euphoresch, Europa, äusseren, enttäuscht
Bei de Wierder Moien a moies ass de Laut oi keen Diphthong, well en sech op zwou Silbe verdeelt.
A franséische Wierder gëtt oi wéi am Franséische geschwat:
Trottoir, Besoin
ie ass meeschtens en Diphthong, ni e laangen i:
Biedem, Lieder, Briet, zielen (däitsch: zählen)
ie gëtt heiansdo getrennt geschwat:
Plien
ue ass meeschtens en Diphthong:
Buedem, muelen, Ueleg, fueren
ue gëtt heiansdo getrennt geschwat:
Suen
ae, oe si keng Duebellauter, mee si gi getrennt geschwat:
Fraen, knaen, boer, Joer, goen, kloer