E kuerzen an oppenen e-Laut gëtt e geschriwwen

blechen, Eck, enk, kleng, Steng, strecken, e frechen Iesel, hell, steppen

Et gëtt aawer ä geschriwen, wann d’Wuert vun a, ä, o oder ö hierkënnt, oder virun engem r: 

Frächen, käppen, Läpp, Häll, Träpplek (vun Trap), Pännchen, Käschten, tässelen, Schäffchen

Stär, gär, är

E kuerze betounten ö-Laut gëtt mat ë geschriwwen, souguer wann am Däitschen en ö steet; onbetount gëtt e geschriwwen:

kënnen, fëschen, dësen, mëll, Wëllem, kënneg, Kënnercher, rëselen, ëffentlech, fërderen, ëm (däitsch: um)

AUSNAM: kuerz Wierder, z. B.:

net, et, es, en, se, ze, em (däitsch: ihm)

Virun ng, nk, ch, ck, x steet dee betounten é: 

kléngen, strécken, Stéck, flénk, hie mécht Blénkerten a Béchsen an

Virun anere Konsonantegruppen a speziell virum sch steet en ë oder en e oder en ä, mee ni en é: 

eppes mëschen, Meschen an den Hoer, e Feier läschen, lëschteg sinn, leschte Freiden, 

Den ö steet just bei Wierder aus dem Däitschen, wou en och am Lëtzebuergesche laang geschwat gëtt:

blöd, Fön, Hörer

Bei Wierder mat pre-/prä- oder (-)ped(-)/-päd(-) gëllt d’Form mam e als Haaptvariant (den e gëtt net verduebelt). D’Schreifweis mat ä ass just dann erlaabt, wann et en däitscht Parallelwuert mat ä gëtt: 

Enzyklopedie / Enzyklopädie, Logoped(in) / Logopäd(in), orthopedesch / orthopädesch, pedagogesch / pädagogesch, Pedophilie / Pädophilie, pregnant / prägnant, Preparat / Präparat, Prepositioun / Präpositioun, present / präsent, President(in) / Präsident(in), preventiv / präventiv, Prezedenzfall / Präzedenzfall, preziséieren / präziséieren 

Bemierkung: Wierder ouni Variant mat ä: 

 Expeditioun (dt. Expedition), torpedéieren (dt. torpedieren)

1  2  3

(um Site vum LOD)